Dil Öğren Aziz Köylüm

ÖRTÜLÜ’DEN ŞENKAYA İLÇESİNE UZANAN AYDINLIK YOLUN MİMARI HÜSEYİN KÖYCÜ VE DİĞER YÖNLERİYLE ŞENKAYA (KİTAP)
ŞENKAYA GAZETESİ (1950-1955)
Bölüm l

DİL ÖĞREN AZİZ KÖYLÜM
Gazetenin ‘’Dil Öğren Aziz Köylüm ‘’ bölümlerinde okurlarına öz Türkçe sözcükler kullanmalarını öğütler.12 yaşında Arapça ve Farsça öğrenmesine rağmen Türk diline Arapça,Farsça ve Fransızcadan yerleşen sözcüklerden arındırılması için büyük çaba gösterir.Her sayısında belli bir alana ait sözcüklerden bahseder.Örneğin edebiyat,bilim,siyaset,eğitim,uzay,sağlık vs. Üçüncü sayıda ‘’Konuşurken de yazarken de asıl (öz) Türkçe sözleri bul.İçinde bulunduğun Anadolu’da bol Türkçe sözler olmakla beraber,Çağatay ve Azeri lehçeden faydalan.Çaresiz kalmadıkça Türkçeden başka hiçbir dilden bir söz dahi kullanma’’ diye giriş yaparak sonraki sayılarda örnekler vermiştir.’’Çaresiz kalmadıkça Türkçeden başka hiçbir dilden bir söz dahi kullanma ‘’diyerek Türkçede karşılığı olmayan sözcükleri işaret eder.Ve onlara dair bir çok örnek verir.Gazetede bir Türkçe öğretmeni gibi öz Türkçenin gelip yerleşmesi için uğraşmıştır.Harf Devriminden sonra Osmanlıcadan Öz Türkçeye geçiş konusunda üzerine düşeni yapmıştır.Ne demiştik ‘’Köycü demek öğretmen demektir.Dokuzuncu sayıda Malumat Furuş sözüne değinir.Malumat sözünün Arapça,Furuş sözünün Farsça olduğunu belirtir.Malumat ın bilgi,furuş un satmak anlamına geldiğini,bu iki sözün bir araya gelerek ‘’bilgi satmak ‘’anlamına geldiğini,bununda Türkçede karşılığı olmadığını belirtir.onuncu sayıda Fransızcadan geçen ‘’pardon,mersi sözcüklerinden bahsederek,Türkçe karşılıklarını verir.on ikinci sayıda ‘’Adabı muaşeret ‘’sözlerini açıklar.Arapça olan bu iki sözcüğün Türkçede karşılığının ‘’yol,töre’’ olduğunu açıklar.Yirmi dördüncü sayısında Rejim ve Kemalizm sözlerini işler.Rejim in bir devletin idare edilen hali ve ona göre çıkarılmış anayasanın gösterdiği yol,Kemalizm in Mustafa Kemal Paşanın (Atatürk’ün) çıkardığı ve tatbik ettiği rejim diye açıklar.Bu böyle bütün sayılarda uzayıp gider.
Selahattin ALTAŞ

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir